Ja za kanon uważam tylko pierwsze 29 tomów, chociaz przyznaję, że decyzja z tomu 17 zepsuła mi część przyjemności z opowieści (ogólnie w mainstreamowej literaturze mam wystarczająco dużo opowieści Mężczyzn przezywających Kryzys Wieku Średniego, więc... no...).
W ogóle mam podejrzenia, że się parę dziewczyn (i chłopaków na szczęście też) z mojego pokolenia nieopatrznie i wbrew modzie wychowało częściowo na przygodach bohatera fantasy w typie Kochający i Odpowiedzialny Mąż i Ojciec
(patrz niżej: 3 scenariusz czytania serii).
O tym eseje powstawały...
Poniżej kolejność wydania oryginalnego po francusku (tzw. belgijskiego), które tez można podzielić na cykle (każdy cykl stanowi wewnętrzna całość):
Cykl lodowych mórz 1 Zdradzona czarodziejka (1988) La Magicienne trahie (1980)
2 Wyspa wśród lodów (1988) L’Île des mers gelées (1980)
Przygoda indywidualna 3 Trzej starcy z kraju Aran (1989) Les Trois Vieillards du pays d’Aran (1981)
Cykl Czarna Galera 4 Czarna galera (1990) La galère noire (1982)
5 Ponad krainą cieni (1990) Au-delà des ombres (1983)
6 Upadek Brek Zarith (1991) La Chute de Brek-Zarith (1984)
Przygoda indywidualna/dzieciństwo Thorgala7 Gwiezdne dziecko (1989) L’Enfant des étoiles (1985)
Przygoda indywidualna / dzieciństwo Jolana8 Alinoe (1989) Alinoë (1985)
Cykl Kraina Qa 9 Łucznicy (1989) Les Archers (1985)
10 Kraina Qa (1989) Le Pays Qâ (1986)
11 Oczy Tanatloca (1989) Les Yeux de Tanatloc (1986)
12 Miasto zaginionego boga (1990) La Cité du dieu perdu (1987)
13 Między Ziemią a światłem (1990) Entre Terre et lumière (1988)
Przygoda indywidualna/dzieciństwo Aarici14 Aaricia (1990) Aaricia (1989)
Cykl Powrót na Północ 15 Władca gór (1990) Le mâitre des montagnes (1989)
16 Wilczyca (1990) Louve (1990)
17 Strażniczka kluczy (1991) La Gardienne des clés (1991)
Cykl Shaigan 18 Słoneczny miecz (1994) L’Épée-soleil (1992)
19 Niewidzialna forteca (1995) La Forteresse invisible (1993)
20 Piętno wygnańców (1999) La Marque des bannis (1994)
21 Korona Ogotaia (1999) La Couronne d’Ogotaï (1995)
22 Giganci (1999) Géants (1996)
23 Klatka (2000) La Cage (1997)
Cykl Wyprawa na Południe 24 Arachnea (2000) Arachnéa (1999)
25 Błękitna zaraza (2001) Le Mal bleu (1999)
26 Królestwo pod piaskiem (2002) Le Royaume sous le sable (2001)
27 Barbarzyńca (2003) Le Barbare (2002)
28 Kriss de Valnor (2004) Kriss de Valnor (2004)
29 Ofiara (2006) Le Sacrifice (2006)
a dalej cykl Jolan / Szkarłatni Magowie z najpierw już innym scenarzystą, a potem tez innym rysownikiem.
W każdym razie można czytać na 3 sposoby (tudzież 4):
1. numerycznie zgodnie z wydaniem oryginalnym (widać wtedy ewolucję pozytywną twórców - i kreski i fabuły
ja się cieszę, że należę do pokolenia, które czytało najpierw cykl z dopracowanym Thorgalem-ojcem rodziny
patrz punkt 3
2. chronologicznie, gdzie najpierw można przeczytać 2 tomy o dzieciństwie - 7 (dzieciństwo Thorgala) oraz 14 (nastoletnia Aarica) - a potem już numerycznie.
3. zacząć od od tomu 7 - dzieciństwo i ważny wątek dla dalszych części (cykl Kraina Qa); ten tom zmienia opowieść z tomu 1 i 2 (czyli kwestie pochodzenia bohatera), a przygotowuje tło dla cyklu Kraina Qa; ew. zostawić sobie tom 14 na kiedy indziej, jesli nie ma się pod ręką (bo to pełne wprowadzenie postaci Aaarici a nie kluczowe dla fabuły elementy); następnie:
a) od razu skoczyć do tomu 3, iść zgodnie z numeracją, a cykl pierwszy zostawić na sam deser jako ciekawostkę
b) od razu skoczyć do tomu 8 i dalej aż do 16 tomu (to cały megacykl Thorgal jako Odpowiedzialny Ojciec Rodziny), po czym wrócić do tomu 3 i czytać dalej (cykl Czarna Galera posiada elementy ważne w tomie 17), zaliczyć tom 17 a potem już jak kto woli, czyli np. czytać dalej lub zaliczyć cykl pierwszy czyli 2 pierwsze tomy znowu jako smaczek.
Osobiście polecam oczywiście scenariusz 3b bo sama tak się zapoznawałam z opowieścią i też mam największą słabość do kreski z tego okresu
Zarazem wbrew pozorom nic się nie traci z fabuły (w tomie 8 - Alinoe - gdzie wydawniczo mamy przeskok z dzieciństwa Thorgala do etapu, gdy ma już zonę i syna, tłumaczenie Thorgala i Aarici, dlaczego teraz są na wyspie, nawiązuje do pierwszych tomów, ale zarazem jest wystarczające, aby zrozumieć ciąg dalszy aż do tomu 16).
Ps Ach, przy czym jednym z moich ulubionych tomów jest tom 5, więc nie to, że nie doceniam
Dla mnie zbędne są w sumie tylko 2 pierwsze tomy - są ok, ale to jeszcze "etap prób i błędów" autorów (także co do konstrukcji bohaterów - ja bym mogła długo na temat, jak widać, że są jeszcze z lat 70. a nie 80. i 90.
a potem i tak mamy niejako reset tej opowieści od tomu 7